bir 23 mart perşembe gününde yine bir aradayız. ve yine bir haftanın resmi köşemiz var. bugun ünlü ispanyol ressam goya'nın "3 mayis 1808" tarihli bi resmini şey edeyim dedim.. resimden bahsedelim evvelinde, insanlar neden idam ediliyor bilinsin..
simdi bu ispanya denilen garip bir memleket. al bu fotoyu "3 mayis 1928" yap, altina da "franconun gücleri anarşistleri öldürüyor" de kimse anlamaz. ama bu resimdeki hadise iç savaştan degil. bu fransizlar hani 1756 gibi devrim yapip bizim sirplara falan "olm sirpsiniz siz! kendinize gelin ezdirmeyin kendinizi, bagimsizliginizi ilan edin olm hirvatlarla felan beraber.. yugoslavyayi kurun sonra baktiniz olmadi dagilirsiniz" demisler di sonra da cumhuriyeti kurmuşlardi ya, işte bu ipnetorlarin cumhuriyetleri napolyon denen bi adamin basbakan olmasi ile yikildi. o zamanlar cumhuriyetler çok saglam anayasalara tabi olmadiklarindan "sikerim anayasasini" diyen imparator olabiliyordu.. velhasil napolyon imparator olunca, "bu alttaki sarı yer neresi" diyerek pembeli sarili yeşilli atlastan ispanyayi gösteriyor, sonra da "akdenize bunlari alip da ulasalim, çok şık olur" diyip ispanyayi ele geçiriyordu..
şimdi zamanın konjuktoru garip tabi. o sirada fransa'ya devletler kendileri teklif ediyorlarmış gelin bizi ele geçirin diye.. nie? cünkü fransada feci bir liberalizasyon dalgasi var.. adamlar devrim yapmislar daha 50 sene evvel, demisler esitlik, kardeslik, özgürlük.. ispanyollardan da buna hoş goru ile yaklasan, gelin bizi de liberallestirin diyenler olmus. bunlardan birisi de goya aslinda.. bu tablonun orjinal adinin "isyankarlarin 3 mayis 1808'de idam edilişleri" olmasinin nedeni de bu. goya alenen fransiz mandasini "ne güzel manda" diye kabul edebilecek bir adam o zamanlar tabi. bu isyankarlar da "özgürlük ayagina anamizi bellicek bunlar" diyen ileri görüşlü insanlar..
velhasil çizilmiş işte tablo bir şekilde.. her ne kadar goya sanki fransiz isgaline destek veriyor gibi gorulse de aslen destek falan vermiyordu. bunu resime biraz dikkatli bakarsak anliyoruz. bir kere kurşuna dizilen arkadas, beyazlar giymis ve yanda da gordugunuz gibi elinde bir civi yarasi var ve duruşu da tahmin edin kime benziyor? adam alenen şehit ilan etmiş, yüceltmiş kurşuna dizilenleri.. daha da bir şey demek istemem ben burada.. "bravo goya, afferim delikanli" derim ancak..
