Salı, Haziran 22, 2010

1831 Büyük Pera Yangını



Dün gece bizim semtte bir evde bir yangın çıktı. Alevler kıyamet.. Tabi hem evin içinde ateş olmasını seven tatlı su arsonisti olduğum için hem de bir Türk olduğumuz için oturduk izledik. Bu vesile ile, daha önce de eski bir yangından bahsettiğim burada şimdi bambaşka bir yangından bahsetmek istiyorum. Finansal sektörde "Türkiyede sigortacılığın başlamasını sağlayan yangın" olarak anılan bir yangından.. 1831 Büyük Pera yani beyoğlu yangını. Aslında daha çok tepebaşı yangını da diyebiliriz.. ingiliz elçiliğinin o muhit.. pera palas, trt binasi felan..

Herneyse, 1831 yilinda feridiye de baslayip tüm peraya yayilan ve 71 rum 8 ermeni 3 ü frenk katoligi 22 si ermeni katoligi 104 meftaya mal olmustur bu yangın.

macar recini denilen bir arkadasin evinde elektrik kontagindan (nedeni bilinmeyen yanginlara tee o zamandan beri boyle dendigini bilmiyordunuz sanirim) cikan yagin derhal 6 koldan yayilmaya baslamis bir kolu tarlabasindan taksim tarafina, digeri bülbüldersinden papaz caddesi koprusune, otekibersi sururi mahallesine birisi de direk ingiliz konsolosluguna (sefarethane) yürümüstür..



her neyse bu yangindaki en salak olay ingiliz seferathanesinde yasanmistir.. atesler ingiliz seferathanesini sarmis icerdeki memurlari bir telas almisti..gayet asabi ve salak olan büyük elciye yangini haber vermeyi bile korkuyordu bu memurlar.. sonra kapiciyi gonderdiler elciye

- fire's coming. we are full of yusuf.. dedi.. yani "elcibey yangin gitgide yaklasior cok ürküyoruz"
elci
- what fire?! (ne yangini lan?) diip pencereye kostu.. sonrasinda "whats wrong? what if istanbul is on fire.. who cares" (ne oluyoruz kuzum? istanbul yaniyorsa bize ne.. aha sikim, aha kasimpasa-pencereden kasimpasayi gostererek-)
memurlar dellenerek
- sir situation is urgent (halimiz cok vahim efendim) dediler
fakat elci
-this is a brittanian building. its not a turkish building. nothing can harm this place.. (efendi efendi! bu bina kralicenin izniyle yapilmis ingiliz yapimi.. gotu boklu türk binalarina benzemez) dedi..


yanginda ingiliz elcilik binasi tamamen yanacak, yerine yapilan bina 2005 yilinda terorist saldiriya ugrayacakti.. neymis tee o zamandan agizlari yüzleri kirilasiymis bu ingiliz ukalalarinin..

dönemin fransizca cikan gazetelerinde lord elgin in yaptirmis oldugu binanin mahzeninde 16 yaslarinda bir kiz ve bir erkek katolik cocugu buldular.. atesin ortasindan kalan bu binadan yangindan sonra sag saglim kurtarilan bu cocuklar gazetelere su demeci veriyorlardi..

-kurtulamayacaktir. eleni beni bir eve soktur. ben kacalim dedim razi olmadi. eve girdik. zaten kacacak bir yolumuz yoktu. fakat girdigimize de pisman olmustuk. cünkü biraz sonra ev tutusmustu. kiremitler akmaya basladi. üst kat daha tehlikeliydi. alt kata indik. cok korkuyorduk. her saniye evin üzerimize yikilmasini bekliyorduk. alt katta bir mahzen kapisina tesaduf ettik. buraya girdik. titreyerek neticeyi bekliyorduk. kulaklarimiza gürültüler catirtilar geliyordu. birbirimize sarildik. bundan sonrasini hatirlamiyorum.....

not: fotograflar yangin.org diye bir siteden.. vaha gibi bir site benim için. girip girip okumaktayim.

not2: istanbulu özledim...